Voor Wanda Ploos van Amstel-Malefeijt was het niet vanzelfsprekend dat ze zou studeren. Ze werd in 1929 geboren in de buurt van Warschau, als kind van een Nederlandse vader en een Poolse moeder. Via Duitsland kwamen ze in de oorlog naar Nederland. Nadat haar vader was overleden, bleef ze met haar moeder achter. ‘Ze waren eigenlijk twee buitenlanders in een vreemd land, en dat tijdens de bezetting’, zegt Arnout Ploos van Amstel, zoon van Wanda en met zijn partner Duco Hordijk oprichter van het Wanda Ploos van Amstel-Malefeijt Fonds. ‘Mijn grootmoeder vond dat haar dochter moest studeren, een kans die ze zelf nooit had gekregen. Er werd keihard gewerkt om de studie te kunnen betalen, en zo kon mijn moeder farmacie studeren in Leiden. Haar studententijd inspireerde haar enorm, vormde de basis voor levenslange vriendschappen en legde het fundament voor een rijk en productief leven.’

Ze ontmoette er ook de vader van Arnout, die in Leiden rechten studeerde. ‘Het was voor haar een prachtige tijd, al was die natuurlijk niet altijd even gemakkelijk, ook vanwege de financiering van haar studie. Maar ze was ambitieus en doelgericht en was altijd geïnteresseerd in nieuwe dingen. Haar Leidse tijd heeft haar daarin enorm gestimuleerd.’ Het fonds heeft twee doelen: het ondersteunen van eerstegeneratiestudenten en het bevorderen van democratische weerbaarheid en goed bestuur. ‘Twee doelen in de geest van mijn moeder’, zegt Ploos van Amstel. ‘Zij was immers zelf eerstegeneratiestudent.’

Eerste generatie 

Dankzij het herdenkingsfonds kan de universiteit iemand aanstellen die eerstegeneratiestudenten begeleiding geeft. Daarnaast is er interesse om het project Nieuwscheckers te ondersteunen.

Wanda Ploos van Amstel-Malefeijt overleed twee jaar geleden. ‘Dit is een prachtige manier om haar te gedenken. Leiden heeft voor een belangrijk deel haar leven gevormd.’

Krijn Rietveld Memorial Innovation Award

Deze zomer reikte Wim Klop, Integration Lead Science & Research bij fusiebedrijf DSM-Firmenich, de vijfde Krijn Rietveld Memorial Innovation Award uit. De prijs erkent en beloont innovatief onderzoek dat bijdraagt aan een duurzamere wereld. ‘Dat was typisch Krijn’, vertelt de juryvoorzitter, ‘oplossingen vinden voor maatschappelijke problemen.’ Als Klop over zijn oud-collega Krijn Rietveld (1956-2018) praat, verschijnt er een grote glimlach op zijn gezicht. ‘Krijn was een hele hartelijke man, met een bulderende lach. Met hem kwam er echt iemand binnen. Als er een probleem was en de spanning liep op, dan was hij degene die op het juiste moment een grapje maakte of zei: “Kom, we gaan even koffie pakken.” Hij haalde de spanning er op een luchtige manier uit, maar was altijd resultaatgericht.’ Dat beeld herkende een hoogleraar die met Krijn Rietveld had gewerkt. ‘Bij de eerste uitreiking van de award vertelde deze hoogleraar dat Krijn tijdens zijn studie al bekendstond als een verbinder.’

‘Ik probeer jonge medewerkers en studenten die voor de prijs zijn genomineerd ook te leren wat ik van Krijn heb geleerd: innovatie is volhouden. Het proces valt altijd tegen, het duurt altijd langer. Je kunt prachtige dingen bedenken, maar meestal is het gewoon doorploeteren tot de eindstreep.’

Om Krijn te eren

‘Toen Krijn plotseling overleed, ging er een schokgolf door de hele firma. Hij zat nog volop in de wedstrijd, was een van de leidende mensen in de innovatie. Om Krijn te eren heeft het voormalige DSM besloten innovatie door jonge studenten te ondersteunen. Uiteraard in Leiden, waar Krijn heeft gestudeerd. De prijs is in de loop der jaren echt gegroeid, de scripties en proefschriften die worden genomineerd, elf dit jaar, zijn stuk voor stuk van hoge kwaliteit. Het is mooie wetenschap, en altijd oplossingsgericht. Passend bij Krijn Rietveld.’

Tekst: Erik de Jager
Foto's: Monique Shaw

Dit artikel verscheen eerder in alumnimagazine Leidraad.